میراث تاریخ طبیعی شهرستانهای مازندران به معنای واقعی شناسانده نشده است - وبلاگ عکس

به گزارش وبلاگ عکس، ایرنا/ براساس آخرین خبرهای واصله، میراث تاریخ طبیعی شهرستانهای مازندران به معنای واقعی شناسانده نشده است.

به اعتقاد صاحب نظران و فعالان حوزه جهانگردی، چشم اندازهای بی نظیر میراث تاریخ طبیعی مازندران دارای ظرفیتهای بالای برای جذب جهانگردان داخلی و خارجی است که برای تحقق این امر مهم در شرایط کنونی اقتصاد جهانگردی ایران، باید برنامه ریزی اصولی از سوی نهادهای مربوط تدبیر گردد.

برآیند تحقیقات اجرا شده، میراث طبیعی به لحاظ کارکردهای آن در ایجاد زمینه های اشتغال و رونق مالی در دهه های اخیر اهمیت زیادی یافته است و در کشورمان آنطور که باید به عنوان مقوله ای دارای اهمیت مورد تأکید قرار نگرفته است.

براساس منابع رسمی میراث طبیعی در قوانین کشورمان جایگاهی ندارد و همیشه ذیل قوانین میراث فرهنگی یا محیط زیست، بدون تعریف دقیق به جای مانده است که این مهم احتیاجمند بازنگری است.

ایران از سال 1353 با پیوستن به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان (1972) مقدمه حفاظت از میراث طبیعی را فراهم کرد اما پیامد این اقدام تا سال 2021، ثبت 26 اثر در لیست میراث سازمان علمی و فرهنگی یونسکو است که تنها 2 اثر جنگلهای هیرکانی و کویر لوت از نوع میراث طبیعی است.

شناساندن مطلوب تاریخ میراث طبیعی چه در سطح ملی و چه در سطح جهانی به اعتقاد صاحب نظران امور جهانگردی می تواند منافع زیادی را برای دولتها و شهروندان هر منطقه داشته باشد به طوری که امروزه یکی از عوامل مهم در توسعه پایدار کشورها حفاظت از منطقه ها طبیعی و اکوسیستم است.

به هر نوع میراث که عوامل طبیعی در ساخت و شکل گیری آن نقش داشته باشند میراث طبیعی گفته می گردد. این میراث می تواند دارای ویژگی های خاص و برجسته طبیعی بوده یا جزو نمونه های نادر بشمار رود، میراث طبیعی طبق تعریف کنوانسیون میراث جهانی به 2 مجموعه ساختارهای طبیعی (Natural Features) و محوطه های طبیعی (Natural Sites) تقسیم می گردد.

به اعتقاد کارشناسان بهبود اقتصاد منطقه و تقویت ارتباط جهانگردان با طبیعت بکر از مهمترین ویژگی هایی است که از سوی مواریث طبیعی تامین شده است و ظرفیت های میراث تاریخ طبیعی، به عنوان جاذبه های جهانگردی نقش مهمی در ارتقای صنعت جهانگردی غرب مازندران ایفا می نمایند.

استان مازندران به ویژه خطه غربی آن از مواهب الهی نظیر جنگل های انبوه با گونه های کم نظیر گیاهی در جهان، دریا و کوهستان های خوش آب و هوا، آبشارها، موزه طبیعی، غارها و پارک های جنگلی بهره مند است که هر کدام از آنها به تنهایی می تواند مزیتی برای رونق بیش از پیش صنعت جهانگردی باشد.

جهانگردان در حقیقت شور زندگی را در جای جای این خاک پهناور می جویند و مشتاق شناختن و شناساندن تاریخ، فرهنگ و جاذبه های جهانگردی و کتاب میراث تاریخ طبیعی این منطقه و حتی نواحی مختلف ایران هستند، پس ضرورت دارد همه ظرفیتهای توسعه جهانگردی در کشور شناخته شده و شناسانده گردد.

از جمله میراث تاریخ طبیعی غرب مازندران اثر طبیعی خشکه داران تنکابن است، این پارک جنگلی در کیلومتر 30 محور تنکابن در حد فاصل نشتارود و شهرستان عباس آباد در کنار جاده واقع شده و تنها 120 متر با دریا فاصله دارد، این منطقه حفاظت شده به عنوان تنها جنگل جلگه ای و بکر و از آخرین بازمانده های اکوسیستم های جنگلی جلگه ای شمال ایران با مساحت تقریبی 2 میلیون و ششصد هزار متر مربع است.

گونه های متنوع و فراوان جانوری نیز از قدیم در آن می زیستند و در زمان حاضر زیستگاه حیوانات وحشی نظیر شغال، گرگ، خوک، گربه وحشی و پرندگانی مثل حواصیل خاکستری، قره، غاز، مرغابی ها، دار غاز باکلان، اگوت بزرگ و کوچک است.

سایت خشکه داران با وسعتی معادل 217 هکتار و با وجود وسعت کم منطقه، حدود 18 گونه گیاهی اندمیک دارد که نشان دهنده ارزش بالای آن در حفظ تنوع زیستی جنگلهای هیرکانی است. خشکه داران با امکانات اقامتی و پذیرایی موجود برترین منطقه ها برای گشت و گذار و مسافرت است.

پارک جنگلی چالدره دیگر میراث تاریخ طبیعی غرب مازندران است که در 18 کیلومتری مسیر تنکابن به دوهزار و در کنار جاده واقع است و با 92 هکتار مساحت در میان دلتای دو رودخانه دو هزار و سه هزار و محل اتصال آنها واقع است.

بیشتر بخوانیدبھشتی درغرب مازندران به نام پارک جنگلی چالدره

آبشار تودارک یکی از بلندترین آبشارهای گیلان و مازندران به ارتفاع تقریبی 45 متر در دل کوهستان شهرستان تنکابن است و یکی از زیباترین چشم اندازهای منطقه ها طبیعی ایران را برای طبیعت گردان فراهم می نماید که از جمله اثر طبیعی کم نظیر مازندران به شمار می رود.

دریاچه ولشت دیگر میراث تاریخ طبیعی مازندران که بسیاری از جهانگردان و مسافران خطه شمال نام را شنیدند اما هنوز از نزدیک آن را ندیدند، این دریاچه با عمق 17 تا 28 متری درارتفاع یک هزارمتری از سطح دریای خزر در منطقه کوهستانی تخت سلیمان در فاصله حدود 35 کیلومتری جنوب غربی چالوس روستای سنار بخش مرزن آباد واقع شده است.

دریاچه ولشت درسال 1388 در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید و جزو 10 دریاچه آب شیرین کشور است.

بیشتر بخوانیددریاچه ولشت | نگینی فیروزه ای در دل کوهستان

غار دانیال واقع در سلمانشهر از جمله غارهای آبی و رودخانه ای ایران و یکی از آثار بی بدیل ژئوتوریسم، جنگلهای حوزه 46 بخش کجور نوشهر، دریاچه خضر نبی در ارتفاعات روستای نیمور معروف به بام کجور، پارک جنگلی نور، آبشار آب پری و بوستان جنگلی کشپل بخش چمستان نور از دیگر میراث تاریخ طبیعی خطه غربی مازندران بوده که مغفول واقع شده که احتیاج است برای هر کندان از آن ها نقشه راه بهره برداری و جهانگردی تهیه گردد.

این میراث تاریخ طبیعی با داشتن نقشه راه بهره برداری به گفته فعالان حوزه جهانگردی کشور و مازندران سالانه میلیون ها مسافر و جهانگرد داخلی وخارجی را پذیرا خواهند بود که هم بر توسعه صنعت جهانگردی و هم بر توسعه مالی منطقه و افزایش اشتغالزایی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

در گوشه و کنار استان مازندران دهها نمونه تاریخ میراث طبیعی بی نظیر وجود دارد که بسیاری از جهانگردان و مسافران داخلی و خارجی نام آن ها هنوز نشنیدند که ظرفیتی برای اشتغالزایی و عایدیزایی بوده که برای تحقق آن احتیاجمند تهیه نقشه راه بهره برداری است.

مدیر کل میراث فرهنگی، جهانگردی و صنایع دستی مازندران بر لزوم حضور بخش خصوصی برای استفاده بهینه از ظرفیتها و پتانسیل های تاریخ میراث طبیعی و تاریخی این استان تاکید نمود.

صادق برزگر با بیان این مطلب که ظرفیتها و پتانسیلهای مازندران در زمینه طبیعی، میراثی و تاریخی چند بعدی است، گفت: همه ظرفیتهای جهانگردی و میراثی به غیر جهانگردی بیابانی را در مازندران داریم.

وی به سابقه سکونت و تمدن هفت هزار سال شهر نشینی در غار هوتو و کمربند و سابقه تمدن 14 هزار سال در مازندران اشاره نمود.

برزگر پیرامون اینکه میراث تاریخ طبیعی شهرستانهای مازندران به معنای واقعی شناسانده نشده است، ادامه داد: از بیش از 2 هزار و 500 اثر تاریخی در مازندران بیش از 700 اثر مازندران ثبت ملی شده است.

به تاکید وی برای استفاده بهینه از ظرفیتهای طبیعی جهانگردی و تاریخی باید بخش خصوصی مهیا گردد.

برزگر گفت: شناسایی ظرفیتها و تعامل اداره کل با صندوق احیا سازمان میراث فرهنگی می تواند در توسعه و معرفی آثار میراثی و بعلاوه توسعه مالی استان یاری شایانی کند.

محقق و پژوهشگر رشته جهانگردی در استان مازندران با بیان این که تاریخ طبیعی این استان تا به امروز معرفی نشده، گفت: به طور مثال غار هوتو و کمربند در شهرستان بهشهر و غارهای متعدد دیگری در دیگر نقاط استان وجود دارد که هنوز کشف و معرفی نشده است.

محمدرضا اورمزدی پیرامون اینکه میراث تاریخ طبیعی شهرستانهای مازندران به معنای واقعی شناسانده نشده است، اضافه نمود: ما نقطه به نقطه مازندران به ویژه در غرب استان تاریخی طبیعی زیادی داریم ولی این همه آثار و تاریخ و این همه آثار طبیعی بعد عایدی جهانگردی ایران و منطقه صفر است که جای تامل و تاسف است.

وی گفت: این استان شمالی از نظر جاذبه های جهانگردی الماس دارد اما دریغ دریغ که از آنها اندکی برای رونق صنعت جهانگردی منطقه بهره برداری نمی گردد، پس چه زمانی باید برای برطرف چالش های برون رفت این حوزه تدابیر علمی اتخاذ کرد تا میراث تاریخ طبیعی منطقه به نحو احسن شناسانده گردد.

این استاد دانشگاه توضیح داد: یکی از سایت های تاریخ طبیعی جنگل خشکه داران تنکابن است که بزرگترین سایت تاریخ طبیعی کاسپین و هیرکانی است، دانشگاه تهران در جنگل خشگه داران یک مرکز تحقیقاتی دارد که داده های زمین شناسی و گونه های جانوری و گیاهی منطقه را آنالیز می نماید.

وی یادآور شد: در غرب مازندران شمار زیادی از میراث تاریخ طبیعی وجود دارد که بسیاری از آنها شناسانده نشده است.

اورمزدی افزود: این میراث تاریخ طبیعی منطقه باید به وسیله سازمان علمی و فرهنگی یونسکو ثبت گردد حتی پیشنهاد این را داریم که این آثار طبیعی ارزشمند و بی نظیر که در استان مازندران داریم با سازمان یونسکو و دفتر آن در ایران هماهنگی گردد تا ثبت گردد و تحت پوشش این سازمان بین المللی قرار داد.

محقق و پژوهشگر حوزه جهانگردی استان مازندران ادامه داد: متاسفانه سازمان زمین شناسی در کشور و استان بیشتر جنبه های مالی زمین شناسی میراث تاریخ طبیعی منطقه را آنالیز می نماید، ما در کشور انجمن ژئوتوریسیم داریم اینها تفاهمنامه های فی مابین سازمان زمین شناسی و میراث فرهنگی را پیگیری می نمایند و در همین ارتباط نیز تفاهم نامه هایی وجود دارد و سازوکارهای قانونی وجود دارد که باید پیگیری و اجرایی گردد.

به گفته وی، به طور مثال در غار دانیال هم مبحث جهانگردی هست و جنبه های زمین شناسی و زیست شناسی آن هم هست که باید دیده گردد. این غار از نظر زمین شناسی و هم از نظر اهمیت جهانگردی متاسفانه سالهاست رها شده و می طلبد دستگاه های مثل زمین شناسی، هیات کوهنوردی و غارنوردی کشور و وزارت میراث فرهنگی پای کار بیایند و حتی برای آن پروژه تعریف نمایند، چرا که مخاطب خاص خودش را دارد.

اورمزدی در باره تاریخ طبیعی دیگری در منطقه سی سرا در سلمانشهر غرب مازندران اشاره و افزود: این عرصه جنگلی ادامه جنگل هیرکانی به سمت دریاست یعنی جزو جنگلهای نادری است که بخش اندکی از آن تا به امروز به جای مانده است که باید به جهانگردان معرفی گردد.

مهرداد حاجی پور، دانشجوی دوره دکترای رشته میراث فرهنگی در غرب مازندران آمایش سرزمینی برای تاریخ میراث طبیعی را ضروری دانست و گفت: در جهانی امروز نسخه سنتی جهانگردی جوابگوی احتیاج روز صنعت جهانگردی کشور و منطقه نیست.

وی گفت: مازندران دارای تنوع زیادی از میراث تاریخ طبیعی برای جذب جهانگردان داخلی و خارجی است که امروز هر کدام از آنها نسخه واحد بهره برداری ندارد.

وی توضیح داد: لازم است این داشته های طبیعی در هر کجای این استان به ویژه در خطه غربی استان علمی شناسایی و شناسانده گردد، چرا که هر کدام از آن ها در برطرف مسائل مالی و اشتغالزایی هر منطقه بسیار موثر واقع خواهد شد.

این دانشجوی دوره دکترای میراث فرهنگی باز تعریف ساختار سازمان میراث فرهنگی را برای تحقق برنامه به روز جهانگردی متناسب با ساختارهای جهانگردی در جهان را ضروری دانست و گفت: همه نهادهای دست اندرکار برای توسعه جهانگردی و برنامه ریزی در این بخش بخصوص جذب سرمایه گذار وارد میدان شوند.

حاجی پور تاکید نمود: مجموعه جهانگردی استان مازندران باید در تراز داشته های طبیعی و تاریخی موجود استان برنامه ریزی گردد و این استان کم نظیر در حوزه های طبیعی برای توسعه صنعت جهانگردی به برنامه راهبردی احتیاج دارد.

وی ادامه داد: امروز جهانگردی به عنوان یکی از مؤلفه های دیپلماسی در بعضی کشورها استفاده می گردد و چهارمین صنعت برتر جهان به شمار می رود، سوال اینجاست آیا در کشور تا به امروز از ظرفیت طبیعی بهره برداری علمی برده ایم؟ چرا باید این فرصتها را از دست بدهیم در حالی که بسیاری از کشورهای جهان همانند کشورمان این میراث طبیعی را ندارند.

استاندار مازندران جهانگردی استان را احتیاجمند تحولی جدی دانست و تاکید نمود: نگاه و اولویت ما این است که جهانگردی و صنعت گردشگر استان از اداره دولتی خارج گردد و بصورت علمی و تخصصی با همکاری بخش خصوصی اداره گردد.

سید محمود حسینی پور نگاه دولتی و مدیریت دولتی بر جهانگردی را خارج از خواست و برنامه دولت و استان برشمرد و گفت: ما در پی این هستیم که جهانگردی را به دست فعالان و متخصصان این حوزه بدهیم.

استاندار مازندران پندار و گفتار مناسب در جهانگردی را بر جذب سرمایه گذاری خارجی و توسعه این صنعت الزامی دانست و گفت: امروز صنعت توریسم استان بیش از توسعه زیرساختها احتیاجمند گفتمان و فضای گفت و گو است.

به گفته حسینی پور، برای توسعه جهانگردی مازندران احتیاجمند همکاری همه گروهها و بخش های مختلف خصوصی و دولتی هستیم.

منبع: همگردی